Trzemeszeńscy lotnicy

Dzień 28 sierpnia obchodzony jest od 1993 roku jako Święto Lotnictwa Polskiego – wojskowego, cywilnego a także przemysłu lotniczego. Jak się okazuje, Trzemeszno ma powody do dumy z lotników, którzy zasłużyli się Polsce a związani byli z naszym miastem.

Z pewnością wielu czytelników zauważyło w naszej bazylice tablice pamiątkową poświęconą Jackowi Strzyżewskiemu. Ten urodzony w 1907 r. absolwent trzemeszeńskiego gimnazjum, z wykształcenia chemik pracował też jako dziennikarz. Jego ojciec był profesorem w naszej szkole.

W czasie II wojny światowej trafił do Anglii gdzie przeszedł przeszkolenie lotnicze. Nocą z 10 na 11 stycznia 1942 r. uczestniczył w nalocie na Wilhelmshaven jako kapral nawigator, żołnierz 304. dywizjonu bombowego ”Ziemi Śląskiej”. Zginął wraz z całą sześcioosobową załogą po trafieniu samolotu przez artylerię przeciwlotniczą. Bombowiec wpadł do morza niedaleko wyspy Borkum. Ciało J. Strzyżewskiego morze wyrzuciło na brzeg. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Uithuizermeeden w Holandii. Na nagrobku błędnie podano stopień – szeregowiec.

Zasłużonym pilotem był również ppłk Zygmunt Drybański. Urodził się w 1918 roku w Orchowie. Uczęszczał do trzemeszeńskiego gimnazjum, w którym w 1936 roku zdał maturę. Naukę kontynuował w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Jako jej absolwent, krótko przed wybuchem II wojny światowej trafił do 141. eskadry myśliwskiej w Toruniu.

Brał udział w kampanii wrześniowej, między innymi zabezpieczając mosty na Wiśle przed niemieckimi bombowcami. Po klęsce wrześniowej trafił do Anglii gdzie walczył w 315 Dywizjonie „Dęblińskim” a następnie został awansowany na dowódcę 316 Dywizjonu „Warszawskiego”. Po wojnie przebywał na emigracji w Anglii, a potem w Kanadzie i Australii. Wrócił do Polski w 1979 roku i zamieszkał w Poznaniu. Zmarł w 1991 roku, pochowany został w swoim rodzinnym Orchowie.

Kolejna wielka i zarazem tragiczna postać to Zbigniew Kapuściński. Urodził się 17 grudnia 1904 r. w majątku Kordos niedaleko Trzemeszna. Ukończył gimnazjum w Trzemesznie, następnie studiował chemię na Uniwersytecie Poznańskim. W 1932 roku uzyskał tytuł doktora w tej dziedzinie. Jego pasją było lotnictwo. Był współorganizatorem Aeroklubu Poznańskiego, jako wyszkolony pilot brał udział w wielu zawodach lotniczych. W okresie kampanii wrześniowej został zmobilizowany jako porucznik rezerwy.

Po napadzie ZSRR na Polskę został aresztowany i uwięziony w obozie w Kozielsku. Rozstrzelany w Katyniu i tam pochowany. W 2007 roku został pośmiertnie awansowany do stopnia kapitana. Jego nazwisko, podobnie jak Jacka Strzyżewskiego, widnieje na tablicy pamiątkowej w ZSOiZ w Trzemesznie.