Bogata kronika „czerwonej szkoły”

Dużym zainteresowaniem cieszyły się publikowane przez nas zdjęcia z kroniki Szkoły Podstawowej nr 1. Postanowiliśmy więc zajrzeć do drugiej ze szkół podstawowych w naszym mieście. Okazało się, że „czerwona szkoła” dysponuje bardzo bogatą, kilkutomową kroniką.

Jej początki sięgają 1939 roku, choć wpis dotyczący tego tragicznego roku oraz okresu okupacji niemieckiej został dokonany już po wojnie. Kronika „dwójki” to jednak nie tylko historia samej szkoły. Z jej zapisów oraz zdjęć można dowiedzieć się wiele o czasach, których dotyczą. To także historia Trzemeszna.

Zacytujmy kilka jej fragmentów (pisownia oryginalna). Pierwszy dotyczy okresu II wojny światowej:

„Niemcy po opanowaniu terenu zapewniali nauczycielstwo o powrocie do służby zawodowej. Zwołali nawet powiatową konferencję. Zapewne postępowanie to miało im służyć do lepszego zorientowania się w sprawach nauczycielskich i szkolnictwa, by tym intensywniej przystąpić do tępienia jednego i drugiego. W krótkim czasie nastąpiły wywozy nauczycielstwa do tzw. G.G. (General Gouvernement). […] Władysław Głuchowski wyrzekł się polskości przyjmując tzw. V.D. (Volksdeutschostwo) Jakie dalsze losy go spotkały nie wiadomo. Również nie wiadomo o losach kolegi Fedurko Bazylim, który w wakacje 1939r. wyjechał do Małopolski wschodniej jako swego terenu pochodzenia ruskiego (ukraińskiego). Wszyscy nauczyciele będący na wygnaniu w G.G. na pracach w Niemczech czy w obozach przetrwali w swoisty, ale nader przykry i ciężki sposób. Jedyny Lach Kazimierz, kierownik szk. nr 1, zmarł w obozie koncentracyjnym po uprzednim zwolnieniu go z obozu jenieckiego”.

19 marca 1945 roku to dzień poświęcony Józefowi Stalinowi. Co ciekawe, nie obyło się przy tej okazji bez mszy świętej:

„O godzinie 8 rano zebrała się dziatwa szkolna w klasach, gdzie wysłuchała przemówienia wychowawców klas na temat Marszałka Sprzymierzonego Narodu Rosyjskiego Józefa Stalina. Następnie odbyło się nabożeństwo w kościele poewangelickim. Po wysłuchaniu, bezpośrednio po nabożeństwie, na Pl. Kilińskiego, przemówień miejscowych władz i Rosyjskiego Komendanta Wojennego odbyła się uroczysta akademia na sali obyw. Mikulskiego”.

W 1970 roku odnotowano:

„20 marca przybyła do naszej szkoły sympatyczna staruszka, Pani Skupińska. W prostych, bezpośrednich słowach przedstawiła ona postać Włodzimierza Ilicza Lenina, wielkiego przywódcy Rewolucji Październikowej i budującego się młodego nowego państwa radzieckiego. W latach 1917-1921 współpracowała ona w Moskwie bezpośrednio z Leninem. Swe obserwacje i przeżycia przekazała ciekawie słuchającej jej młodzieży” (spotkanie to prezentuje przedostatnia fotografia).

Poniżej prezentujemy kilkanaście zdjęć z najstarszego okresu, jaki zawiera kronika. Do jej zasobów z pewnością jeszcze wrócimy.

Za zgodę oraz pomoc w dotarciu do tych materiałów dziękujemy dyrektorowi szkoły Sławomirowi Kupsiowi oraz pani Aldonie Trzcińskiej ze szkolnej biblioteki.