Opieka nad zwierzęciem wymaga nie tylko troski, ale i zaangażowania ze strony właściciela. Jest to o tyle istotne, aby nie dopuścić do powstania szkody, którą może wyrządzić nasz czworonożny przyjaciel. Co jednak, jeżeli dojdzie do takiego zdarzenia? Kto odpowiada za szkodę wyrządzoną przez zwierzę i w jakim zakresie?
Zgodnie z przepisem art. 431 §1 k.c., odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez zwierzęta ponosi ten, kto zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie ma znaczenia czy zwierzę było pod jego kontrolą czy uciekło, chyba że ani on ani osoba za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponosi winy.
Właściciel (w tym osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje) ponosi odpowiedzialność, jeżeli zwierzę wyrządzi szkodę na osobie (np. uszkodzi ciało), lub na mieniu (np. zniszczenie rzeczy). Nie ma znaczenia czy zwierzę było pod nadzorem takiej osoby, czy też uciekło.
Obowiązany do naprawienia szkody może uwolnić się od odpowiedzialności poprzez udowodnienie, że ani on sam, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy.
Oznacza to, iż taka osoba będzie musiała przedstawić takie okoliczności, które potwierdzą na przykład, że miejsce z którego zwierzę uciekło było prawidłowo zabezpieczone lub też, że zwierzę zostało sprowokowane przez pokrzywdzonego, bądź też, że zaistniały inne okoliczności nadzwyczajne, które wykluczą winę osoby, która zwierzę chowa lub się nim posługuje (np. wichura, która spowodowała zniszczenie bramy, przez którą zwierzę uciekło).
O ile ustalenie odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez zwierzę hodowlane lub domowe nie stanowi większego problemu, o tyle w odniesieniu do zwierząt dzikich może to być trudniejsze. Za dzikie zwierzęta odpowiedzialność ponosić będzie co do zasady Skarb Państwa lub koło łowieckie będące dzierżawcą lub zarządcą obwodu łowieckiego. Za szkody spowodowane wtargnięciem dzikiego zwierzęcia na drogę może odpowiadać także zarządca drogi, jeżeli nie dopełnił obowiązków ostrzegawczych lub zabezpieczających.
Należy pamiętać o tym, że kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia popełnia także wykroczenie, co może wiązać się z karą ograniczenia wolności, grzywną do 1.000 zł albo karą nagany. Za szkody spowodowane przez bezdomne zwierzęta, co do zasady, odpowie gmina, bowiem do jej zadań własnych należy zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie.
Adw. Radosław Szczepaniak
Kontakt: Adwokat Gniezno
