Przestępstwo tzw. prania brudnych pieniędzy polega na wprowadzaniu do obrotu gospodarczego środków pochodzących z korzyści związanych z popełnieniem przestępstwa. Przedmiotem przestępstwa prania brudnych pieniędzy są „środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome, lub nieruchomości”.
W polskim prawie karnym przestępstwo tzw. prania brudnych pieniędzy uregulowane jest w art. 299 k.k., a o podejmowanych przeciwdziałaniach jego popełniania mówi nam ustawa o przeciwdziałaniu prania pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Przestępstwo prania brudnych pieniędzy jest jednym z trudniejszych do wykrycia, przy ocenie którego liczne organy ścigania muszą podjąć szereg czynności sprawdzających.
Pranie brudnych pieniędzy obejmuje wiele czynności, a mianowicie: przyjmowanie, posiadanie, używanie, przekazywanie lub wywożenie za granicę, ukrywanie, dokonanie ich transferu lub konwersji, pomaganie do przenoszenia ich własności lub posiadania albo podejmowanie innych czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia środków pochodzących z przestępstwa, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku.
Przestępstwo określone art. 299 § 1 k.k. ma charakter powszechny, zatem może zostać popełnione przez każdego. Natomiast w przypadku § 2, sprawcą może być wyłącznie pracownik lub osoba działająca „w imieniu lub na rzecz banku, instytucji finansowej lub kredytowej, lub innego podmiotu, na którym na podstawie przepisów prawa ciąży obowiązek rejestracji transakcji i osób dokonujących transakcji”. Jest to także świadome uczestnictwo w procesie prania brudnych pieniędzy, ale związane z wykorzystaniem stanowiska, jakie sprawca zajmuje.
Przestępstwo to zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Ważne jest również to, że przestępstwem jest już samo przygotowanie do czynów prania brudnych pieniędzy.
Sąd obligatoryjnie stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary w stosunku do sprawcy takiego przestępstwa, jeżeli jego sprawca dobrowolnie ujawni organowi ścigania informacje odnośnie osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa prania brudnych pieniędzy, dobrowolnie ujawni organowi ścigania okoliczności jego popełnienia, jeśli zapobiegło to popełnieniu innego przestępstwa, bądź gdy sprawca poczynił starania zmierzające do ujawnienia tych informacji i okoliczności.
W przypadku skazania za pranie brudnych pieniędzy, Sąd orzeka również przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio albo pośrednio z przestępstwa, a także przepadek korzyści z tego przestępstwa, ewentualnie ich równowartości.
Adw. Radosław Szczepaniak
Kontakt: Adwokat Gniezno
